Panel solar telah menjadi semakin popular apabila pemilik rumah dan perniagaan mencari penyelesaian tenaga yang bersih dan boleh diperbaharui. Walau bagaimanapun, dengan pertumbuhan ini terdapat pertimbangan keselamatan yang penting—termasuk risiko kebakaran panel solar yang jarang berlaku tetapi serius. Walaupun risiko kebakaran keseluruhan adalah sangat rendah, memahami perkara yang menyebabkan panel solar terbakar adalah penting untuk melindungi harta benda anda dan memaksimumkan pelaburan anda.
Barisan Bawah Di Depan: Kebakaran panel solar amat jarang berlaku (hanya menjejaskan 0.006% sistem), tetapi apabila ia berlaku, amalan pemasangan yang lemah menyumbang 50% kejadian. Berita baik? Hampir semua kebakaran panel solar boleh dicegah melalui pemasangan yang betul, komponen berkualiti dan penyelenggaraan yang kerap.
Memahami Risiko Kebakaran Panel Suria: Statistik Sebenar
Sebelum menyelami sebab, mari letak risiko dalam perspektif. Menurut data kerajaan, dalam UK terdapat 66 kebakaran yang disebabkan oleh panel solar pada separuh pertama 2023, berbanding lebih 1.4 juta hartanah dengan pemasangan solar. Satu kajian di Jerman mendapati bahawa daripada 1.4 juta sistem tenaga solar, hanya 0.006% dikaitkan dengan kejadian kebakaran.
Peningkatan ketara dalam laporan kebakaran panel solar bukan disebabkan oleh teknologi yang menjadi lebih berbahaya—ia hanya kerana bilangan isi rumah yang menggunakan solar telah meningkat. Antara 2018 dan 2023, kapasiti solar global meningkat tiga kali ganda. Seperti yang dinyatakan oleh seorang pakar industri, "Sebagai sebuah industri, kami tidak mula memasang panel solar secara besar-besaran sehingga 2013 atau 2014. Sistem yang tidak diselenggarakan itu berusia 10 hingga 12 tahun dan sebahagian daripadanya menyebabkan kebakaran."
6 Punca Utama Kebakaran Panel Suria
1. Amalan Pemasangan Lemah (Punca Utama)
Faktor yang paling ketara: Kajian 2022 dari Universiti Edinburgh mendapati bahawa 50% kebakaran panel solar disebabkan oleh isu dalaman yang berpunca daripada pemasangan yang rosak. Amalan pemasangan yang buruk mewujudkan pelbagai bahaya kebakaran:
Ralat Pemasangan Biasa:
- Pendawaian yang rosak dan sambungan elektrik yang longgar
- Pembumian sistem yang tidak betul
- Pengudaraan yang tidak mencukupi di sekeliling panel
- Saiz kabel dan komponen yang salah
- Pemasangan kotak simpang yang lemah dan jahitan penyambung
Apabila sambungan elektrik tidak terjamin dengan betul, ia mewujudkan rintangan yang menjana haba. Lama kelamaan, ini boleh menyebabkan wayar menjadi terlalu panas, mencairkan penebat dan berpotensi menyalakan bahan sekeliling.
Penyelesaian Pemasangan Profesional: Seperti yang dinyatakan oleh Alistair Bambrook, pengarah pengurusan risiko di Towergate: "Jika panel solar dipasang dengan betul oleh pemasang bertauliah dan sentiasa diselenggara, ia harus beroperasi dengan berkesan dengan beberapa isu. Masalah timbul apabila panel dipasang dengan tidak betul, menggunakan komponen berkualiti rendah, atau apabila sambungan elektrik tidak terjamin dengan betul."
2. Kerosakan Elektrik dan Kerosakan Arka
Masalah elektrik bertanggungjawab untuk sebahagian besar kebakaran panel solar. Menurut Persatuan Antarabangsa untuk Sains Keselamatan Kebakaran, sambungan elektrik yang rosak bertanggungjawab untuk hampir 25% kebakaran berkaitan PV.
Bahaya Elektrik Utama:
- Kesalahan Arka DC: Arus DC voltan tinggi 'melompat' melalui udara apabila dua konduktor cukup rapat. Haba daripada arka DC boleh menjadi sangat panas, bahan sekeliling boleh terbakar dengan mudah.
- Kerosakan Tanah: Elektrik mengalir di tempat yang tidak sepatutnya, mewujudkan pemanasan berbahaya.
- Litar pintas: Sentuhan elektrik terus menyebabkan terlalu panas serta-merta.
- Kerosakan Penyongsang: Jantung sistem suria anda boleh menjadi terlalu panas dan berpotensi menyala.
Cabaran dengan sistem DC ialah apabila kerosakan arka dicetuskan, ia boleh menjadi sukar untuk dihentikan kerana voltan dalam sistem DC adalah malar, dan anda perlu boleh mengganggu litar atau arka akan diteruskan.
3. Titik Panas daripada Teduhan dan Serpihan
Titik panas mewakili salah satu mod degradasi yang paling biasa dalam panel solar. Titik panas ialah kawasan setempat panel solar yang terlalu panas disebabkan oleh halangan atau teduhan, menyebabkan panel menghasilkan haba dan bukannya elektrik.
Apa yang Menyebabkan Titik Panas:
- Teduhan separa daripada pokok, bangunan atau peralatan
- Pengumpulan serpihan (daun, najis burung, habuk)
- Kecacatan pembuatan dalam sel individu
- Ketakpadanan sel dalam panel
Fizik di Sebalik Titik Panas: Apabila serpihan sebahagiannya menaungi panel, sel yang terjejas bertindak sebagai perintang dan bukannya konduktor, menyebabkan halangan kepada arus. Ini mengakibatkan terlalu panas setempat, yang akhirnya boleh menyebabkan kebakaran jika tidak ditangani.
Realiti berkenaan: Apabila bintik panas terbentuk, ia cenderung menjadi lebih teruk dari masa ke masa, kerana haba terus menumpukan di kawasan itu, akhirnya merosakkan panel tanpa boleh diperbaiki.
4. Kecacatan Komponen dan Kegagalan Peralatan
Kecacatan pembuatan dan komponen berkualiti rendah meningkatkan risiko kebakaran dengan ketara. Beberapa kawasan sangat terdedah:
Isu Komponen Kritikal:
- Masalah Kotak Persimpangan: Terletak di bahagian belakang panel, titik sambungan ini terdedah kepada kegagalan jika dihasilkan dengan buruk.
- Diod Pintasan Bersalah: Apabila peranti keselamatan ini gagal, ia tidak dapat menghalang aliran arus terbalik.
- Kecacatan Penyongsang: Boleh menyebabkan terlalu panas dan kerosakan elektrik.
- Lembaran Belakang Kualiti Rendah: Bahan penebat yang tidak mencukupi yang tidak dapat mengendalikan pembentukan haba.
Konteks Sejarah: Terdapat kes ketara kegagalan komponen yang meluas, seperti insiden kebakaran yang dilaporkan pada tahun 2012 berhubung dengan pemasangan fotovoltaik yang dilengkapi dengan kerosakan. Scheuten Multisol® modul yang dihasilkan antara September 2009 dan Oktober 2010.
5. Faktor Persekitaran
Keadaan luaran boleh mewujudkan atau memburukkan lagi risiko kebakaran:
Ancaman Alam Sekitar:
- Haba melampau: Boleh menyebabkan kerosakan penebat dan kemerosotan komponen.
- Penyusupan lembapan: Membawa kepada kakisan dan kerosakan elektrik.
- Sambaran Petir: Boleh merosakkan komponen elektrik.
- Angin Kencang: Boleh melonggarkan sambungan atau merosakkan sistem pelekap.
- Kebakaran Berdekatan: Boleh merebak ke pemasangan solar.
Dalam iklim yang sangat panas, terlalu panas boleh menyebabkan kerosakan penebat dan kerosakan elektrik, manakala kelembapan boleh menjejaskan integriti sambungan elektrik.
6. Sistem Penuaan dan Kekurangan Penyelenggaraan
Apabila sistem solar semakin tua, risiko kegagalan meningkat tanpa penyelenggaraan yang betul. Kajian menunjukkan bahawa modul PV lama lebih terdedah kepada kerosakan yang meningkatkan risiko kebakaran. Selepas 20 tahun, kebarangkalian kegagalan boleh meningkat sehingga 15% jika penyelenggaraan tetap tidak dijalankan.
Faktor Risiko Berkaitan Umur:
- Kabel dan sambungan rosak
- Serpihan terkumpul dan kekotoran
- Kehausan komponen dan keletihan
- Mengurangkan keberkesanan penebat
- Isu-isu kecil yang tidak diatasi yang bertambah dari semasa ke semasa
Cara Mencegah Kebakaran Panel Suria
Sebahagian besar kebakaran panel solar boleh dicegah. Berikut ialah cara untuk meminimumkan risiko anda:
Pilih Pemasangan Profesional
Langkah Pertama Kritikal: Bekerja hanya dengan pemasang bertauliah dan berpengalaman yang memegang lesen yang betul dan akreditasi MCS (Skim Pensijilan Generasi Mikro). Elakkan pemasangan DIY, kerana ia meningkatkan risiko kebakaran dengan ketara.
Melabur dalam Komponen Kualiti
Komponen berkualiti tinggi dan diperakui daripada pengeluar terkemuka mengurangkan risiko kebakaran secara mendadak. Cari:
- Peranti pengesanan kerosakan arka bersepadu
- Penyongsang berkualiti dengan pensijilan keselamatan
- Diod pintasan dan sistem keselamatan yang betul
Laksanakan Penyelenggaraan Berkala
Tugas Penyelenggaraan Penting:
- Pemeriksaan Visual: Periksa sambungan yang longgar, kabel rosak atau tanda haus.
- Pengimejan Terma: Pemeriksaan profesional boleh mengenal pasti titik panas sebelum ia menjadi berbahaya.
- Pembersihan: Keluarkan serpihan, daun dan kotoran yang boleh menyebabkan bintik panas.
- Ujian Elektrik: Sahkan sambungan dan prestasi sistem.
Pastikan Reka Bentuk Sistem yang Betul
Pertimbangan Reka Bentuk:
- Jarak yang mencukupi antara panel untuk pengudaraan.
- Pembumian yang betul dan pengasingan elektrik.
- Kosongkan laluan akses untuk penyelenggaraan dan tindak balas kecemasan.
- Saiz sistem yang sesuai dan padanan komponen.
Tanda Amaran yang Perlu Diperhatikan
Berwaspada terhadap penunjuk potensi risiko kebakaran ini:
Tanda Amaran Visual:
- Tompok coklat atau berubah warna pada panel.
- Kerosakan yang boleh dilihat pada kabel atau sambungan.
- Tanda terbakar di sekitar kotak simpang.
- Permukaan panel yang melengkung atau rosak.
Penunjuk Prestasi:
- Penurunan mendadak dalam pengeluaran kuasa.
- Prestasi panel individu kurang baik.
- Mesej ralat atau penutupan penyongsang.
- Penjanaan haba luar biasa daripada komponen.
Perkara yang Perlu Dilakukan Jika Panel Suria Anda Terbakar
Langkah Keselamatan Segera:
- Hubungi Perkhidmatan Kecemasan: Hubungi bomba segera.
- Jauhi: Jangan cuba memadamkan kebakaran elektrik sendiri.
- Putuskan sambungan jika Boleh dengan Selamat: Matikan sistem pada sambungan utama jika boleh diakses.
- Jangan sekali-kali menggunakan air: Panel solar dalam apa jua keadaan tidak boleh disiram air sebelum ia diputuskan.
- Maklumkan kepada Responder Pertama: Maklumkan kepada bomba bahawa panel solar terdapat di tempat penginapan.
Nota Keselamatan Penting: Sistem PV boleh menimbulkan beberapa bahaya semasa usaha memadam kebakaran, termasuk risiko kejutan elektrik daripada komponen sistem hidup, terutamanya disebabkan oleh arus elektrik yang mengalir melalui air.
Masa Depan Keselamatan Kebakaran Panel Suria
Teknologi terus meningkatkan keselamatan kebakaran panel solar. Sistem moden termasuk ciri keselamatan yang dipertingkatkan seperti:
- Keupayaan penutupan automatik semasa kerosakan.
- Pengesanan kerosakan arka lanjutan.
- Elektronik kuasa peringkat modul yang mengasingkan masalah.
- Reka bentuk dan bahan komponen yang dipertingkatkan.
Cadangan Industri: Kumpulan industri terkemuka terus memperjuangkan standard keselamatan yang lebih baik dan pengawasan industri untuk membantu melindungi isi rumah daripada membeli teknologi lapuk yang boleh menjadi risiko kebakaran.
Kesimpulan: Panel Suria Selamat Apabila Dibuat Dengan Betul
Walaupun kebakaran panel solar boleh berlaku, ia kekal sangat jarang dan hampir selalu boleh dicegah. Faktor utama keselamatan ialah pemasangan profesional, komponen berkualiti, dan penyelenggaraan tetap. Dengan memahami punca dan mengambil langkah berjaga-jaga yang sewajarnya, pemilik rumah boleh menikmati faedah tenaga suria dengan yakin.
Ambilan Utama:
- Risiko kebakaran panel solar adalah sangat rendah (0.006% sistem).
- 50% insiden adalah disebabkan oleh amalan pemasangan yang lemah.
- Penyelenggaraan tetap dan pemasangan profesional adalah perlindungan terbaik anda.
- Teknologi keselamatan moden terus meningkatkan kebolehpercayaan sistem.
Apabila mempertimbangkan panel solar, jangan biarkan ketakutan terhadap risiko kebakaran menghalang anda daripada teknologi tenaga bersih yang berharga ini. Sebaliknya, gunakan pengetahuan ini untuk membuat keputusan termaklum tentang pemasangan dan penyelenggaraan yang akan memastikan sistem anda selamat dan produktif untuk beberapa dekad yang akan datang.
